|
ERZURUM TABYALARI MİLLİ PARKI
Pazartesi günkü PALANDÖKEN Gazetesinde Erzurum Milletvekili Ömer ÖZYILMAZ'IN bir açıklaması yer aldı. Şöyle diyordu ÖZYILMAZ " "Aziziye Tabyası'nın Milli Park olarak ilan edilmesi sürecini başlatmış bulunuyoruz"
Habere konu proje benim "Beyanat Projeciliği" diye nitelendirdiğim "vaat et unut" kabilinden bir işe benzemiyordu.Çünkü haberde temenni ve niyetten bahsedilmiyor, "sürecin başladığına" vurgu yapılıyordu. Bu nedenle açıklamayı önemli buluyorum.
Aziziye tabyalarının korunması ve çevre düzeni için bu güne kadar kısmi çalışmalar yürütüldü. Çevredeki askeri birliklerimizin himmeti olmasaydı şimdi tabyalardan değil, harabelerden söz ediyor olacaktık. Zaman zaman valiliğimizin ve diğer kamu kuruluşlarının ağaçlandırma ve çevre düzenleme çabalarına tanık olduk. Özellikle ERVAK bu konuda takdire şayan çalışmalar yürüttü. Binlerce ağaç dikildi tabya çevresine. Ama sanırım toprak özelliklerine uygun türler seçilmediği ve yeterli sulama yapılmadığı için bu çalışmalardan beklenen verim alınamadı.
Ağustos'un ilk günleriydi, Palandöken Belediye Başkanı Cenap bey değerli Gazeteci-Yazar Talat UZUNYAYLALI ile beni tabyalara götürdü. Belediyenin düzenlemesini yaptığı şehitlik alanını gezdik birlikte. Palandöken Belediyesi gerçekten çok hayırlı bir hizmete imza atmış, harabe haline gelen şehitliği yeniden imar etmişti. Taşları bile malazların, çöplerin arasında kaybolmaya yüz tutmuş şehit mezarlarının üzerine mütevazı abideler yapılıyor, şehitlik duvar içine alınıyor, estetik bir çevre düzenlemesi yapılıyordu. Diğer ağaçlandırma alanlarını da dolaştık o gün. Çok emekler verilmiş, binlerce ağaç dikilmiş... Birçoğu tutmamış, kurumuş. Emek ve hizmet var, tek elden koordinasyon yok.
Orada dile getirildi. Keşke bu işlerin tümünü tek bir kurum devralsa ve buradan sorumlu olsa. Yoksa ERVAK bir yandan çırpınıyor, Belediyeler diğer yandan el atıyor, Askeri birlikler tarihi mekanı harabe olmaktan kurtarmaya uğraşıyor. Ama bu tarihi mekânın ruhuna, azametine, anlamına uygun sonuçlar elde edilemiyor.
O günkü geziden, Palandöken Belediyesinin çabalarına müteşekkir ve ama genel durum karşısında da mahzun ayrılmıştım.
Aziziye ve diğer tabyaların ne büyük meşakkatler ve imkânsızlıklar içinde inşa ettirildiğini, bu tarihi mekânların vatan savunması konusunda ne büyük hizmetler ifa ettiğini biliyoruz. İşte buram buram tarih ve kahramanlık kokan taş duvarlar. İşte bir gül bahçesine girercesine toprağın koynuna girmiş şehitlerimiz. Ve işte bizim beceriksizliğimiz, vurdumduymazlığımız, vefasızlığımız. Mahzunluğum bu yüzdendi.
Sayın ÖZYILMAZ'IN "SÜREÇ BAŞLADI" açıklamasını bu ruh hali içinde okudum. "Aziziye Tabyası'nın Milli Park olarak ilan edilmesi sürecini başlatmış bulunuyoruz. Genel Müdür, Erzurum Çevre ve Orman İl Müdürü'nü aradı ve Aziziye Tabyası bölgesinin Milli Park olma özelliği taşıyıp taşımadığının araştırılması talimatını verdi. “ diyordu Sayın milletvekili ve şöyle devam ediyordu: “Yapılan ön inceleme raporuyla bana ulaşan bilgilere göre bir yerin Milli Park olabilmesi için asgari 3 bin hektar olması şartını bu bölgenin aşmış olduğunu hatta 3 bin 200 hektarlık bir alanı kapsadığını öğrenmiş bulunuyoruz. Bu arada önemli bir bilgi daha ulaştı. O da ilimizde Aziziye Tabyası gibi pek çok tabyanın bulunduğu ve bunların da bu proje içerisine dahil edileceği hususudur. Zaten işlem tamamlandığında bu parkın adı da Erzurum Tabyaları Milli Parkı olacaktır."
Evet, başta aziziye tabyamız olmak üzere, diğer bütün tabyaları ebediyen kurtarmanın, ihya etmenin tek yolu bu... Ama acaba böyle bir girişimden sonuç almak ne kadar mümkün? Milletvekilimizin bu umut verici açıklamasından sonra kısa bir araştırma yaptım. Acaba söz konusu yer Milli Park şartlarına uygun muydu?
Uluslararası Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Konseyi tarafından verilen milli park tanımına bir göz atarsak umudumuzun yersiz olmağını anlamış oluruz:
"Bilimsel ve estetik yönden olağanüstü biyolojik, ekolojik, jeolojik, coğrafi ve benzeri doğal yapısı ve arkeolojik, etnografik, antropolojik, mitolojik, tarihi ve benzeri kültürel özellik ve güzelliklere sahip; bilimsel, eğitsel, estetik, sportif, eğlence ve dinlence bakımlarından ulusal ve uluslararası düzeyde önemi olan alanlar."
Bu tanıma bizim bütün Tabyalarımız pek ala uyuyor. Park ilan edilecek alanın en az en az 1000 hektar genişliğinde olması gerekiyor, konseyin belirlediği ölçülere göre... Sayın ÖZYILMAZ’IN açıklamasından büyüklük olarak ta tabya alanının şartlara uygun olduğunu öğreniyoruz. Zaten "süreç başladı" dendiğine göre demek ki şartlar uygun.
Tabi asıl önemli olan 2873 sayılı Milli Parklar Kanununun 22 inci maddesi ile 2896 sayılı Kanunla 6831 sayılı Orman Kanununa eklenen EK 5 inci maddesine göre hazırlanan yönetmelik hükümlerine göre durumun ne olduğu. Böyle bir talep yasa ve yönetmelikler açısından ne kadar uygun? Tabyaların Milli Park haline getirilmesi için hiç bir mani durum gözükmüyor.
Yönetmeliğe göre, "Kültürel Kaynak; tarihi, arkeolojik, mitolojik, antropolojik, etnografik, sosyolojik olayları belgeleyen ve bu olayların izlerini taşıyan sitler ve yöreler ile tarihteki büyük olayların ve kişilerin izlerini ve hatıralarını taşıyan, mimarlık ve güzel sanatların örneklerini bünyesinde toplayan yerler objeler ve kültürel mirasın olağanüstü örnekleri ve bunlarla ilgili ilmi değerleri olan alanlar " Milli Park haline getirilebilir.
Ayrıca yönetmelikte Milli Park haline Getirilecek alanın "Tabii ve kültürel kaynak değeri ile rekreasyonel potansiyeli, milli ve milletlerarası seviyede özellik ve önem taşımalıdır." şeklinde bir hüküm var ki, sanki tabyalarımız için vazedilmiş.
Demek ki, başlatılan bu siyasi girişim hız kesmeden devam eder ve siyasi ağırlık kâfi gelirse sonuç almak hayal değil.
Bunun için sanıyorum milletvekilimize "Hükümet Katından" destek lazım. Ayrıca sivil toplum kuruluşlarımıza, yerel siyasilere ve bizlere de görev düşüyor. Projeyi destekleyeceğiz, düşünceden fiiliyata geçecek mi takip edeceğiz. Ben kendi hesabıma bu projeyi önemli buluyor ve destekliyorum. Sayın ÖZYILMAZ’I bu önemli konuya el attığı için kutluyorum. Sizleri de bu hayırlı teşebbüse omuz vermeye çağırıyorum.
Vahdet Nafiz AKSU
|
